Al een flink tijdje werk ik met Photoshop CC en ik moet zeggen: dat bevalt heel goed. De mogelijkheden voor fotobewerking zijn voor het gevoel oneindig – echt, elke week ontdek ik wel weer een nieuwe functie of toepassing die ik toevoeg aan mijn vaardigheden. Photoshop heeft echt heel veel in huis.

Daarvóór maakte ik gebruik van Photoshop Elements. Als beginnend fotograafje koos ik toen (2011 alweer) voor Elements, omdat a. in de naam Photoshop stond en b. de prijs betaalbaar was. De toenmalige Photoshop Suite kostte destijds in de winkel meer dan 1000 foppen en dat was geen muizig prijsje voor een armlastig fotograafje. Ik keek dus naar Elements, reviews spraken van een kleiner broertje met nagenoeg dezelfde mogelijkheden, maar wel voor slecht 100 foppen of zo.

De keuze was snel gemaakt, want toen zag ik het verschil dat die prijzen rechtvaardigde niet zo. Nu wel natuurlijk, maar toen ontging het mij een beetje. Een gelijkwaardige tool voor eentiende van de  prijs van het grotere broertje… what’s the catch??

Toen kwam Photoshop CC op de markt met een abonnement van € 12,09 per maand. Ik nam de sprong en ik abonneerde mij. En ik kon gaan vergelijken. Wat heeft Photoshop CC wat Elements niet heeft. Nou duh…. het grootste verschil zit hem uiteraard in de beperking van Elements! Photoshop Elements kan foto’s voornamelijk in 8-bit bewerken. Dat zie en besef je niet meteen, maar in Elements zijn de meeste functies in 8-bit. Wat betekent dat?

Even een klein stukje techniek

Je kan hier even doorheen razen als je dit niet boeit. Ik geef het wel aan als deze technobabbel klaar is.

Digitale foto’s worden opgeslagen in bits. Een bit is een informatiegegeven die óf aan óf uit is: zeg maar wit of zwart. Hoe meer bits een foto heeft, des te hoger is de kwaliteit van de foto. Een foto van 2 bit betekent dat elke pixel óf wit óf zwart is. Ik heb zo’n foto nooit gezien, maar ik denk dat het totaal beeld dan grijs is. Hoe meer bits een foto heeft, des te meer informatie er in een foto kan zitten.

Een camera maakt RAW bestanden (en wat RAW is vind je hier) van 16-bit. Een beeldelement wordt dan weggeschreven als 2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2x2 (2 tot de macht 16e dus) = 65536 mogelijkheden. Een kleur als rood heeft dan 65536 mogelijke tinten, zet daar dan groen en blauw naast dan heb 65536 x 65536 x 65536 = 281474976710656 mogelijkheden. Goh, dat is wel zo ongeveer de grootte van een RAW-bestand dat vers uit de camera komt.

Een RAW-bestand is in 16-bit opgebouwd en alle beeldinformatie zit daarin verpakt.

Einde klein stukje techniek. Je kan weer verder lezen. 🙂

Als je een 16-bit Raw-bestand inlaadt in Photoshop Elements en opent, krijg je de Raw Converter. Die opent automatisch met een Raw-bestand. In die Raw Converter kan je al de meest voorkomende bewerkingen uitvoeren die je in Elements ook kan. Elements heeft gewoon wat meer toeters en bellen, maar als je foto al klaar is in de Raw Converter, en je bent er tevreden over, sla je hem op. En als je voor opslag jpg kiest, en dat kiezen de meesten, gebeurt dat in 8-bit want jpg (lees hier de wiki) is nu eenmaal een formaat in 8-bit. Dan heb je al beeldverlies en is op dit punt geen aangebrachte beperking door de softwaremaker.

Wil je jouw foto echter verder bewerken in Elements loop je tegen verdere beperkingen op. Het Raw-bestand wordt dan verder geopend in Elements waar veel functies slechts in 8-bit bewerken. Dat is wél een aangebrachte beperking door de softwaremaker.

Beeldverlies

Kortom: je verliest dus beeldinformatie in Elements!

Nu is dat niet zo erg, want, zoals gezegd, als de foto klaar is en je slaat hem op naar een jpg, verlies je sowieso beeld-informatie. Een jpg is namelijk een 8-bit beeldformaat, dus wat voor mooie kunsten je ook uithaalt in Elements, de jpg die er uit voortkomt is altijd in 8-bit. En dat is niet anders in het grotere Photoshop CC, de jpg’s die je daarmee maakt zijn ook in 8-bit, want jpg… is onafhankelijk van de tool nu eenmaal een 8-bit beeldformaat.

Nee, het grote verschil wordt duidelijk als je je noeste arbeid in Elements wilt opslaan naar een psd bestand, het werkbestand dat ontstaat tijdens het bewerken en alle verrichte handelingen bevat. Zo’n psd kan ook een klepper van een bestand worden, tot wel een paar honderd MB groot.

Photoshop Elements slaat zo’n psd-bestand op in 8-bit. En dat betekent dat het uiteindelijk werkbestand een substantieel dataverlies ondergaat als je je werk opslaat. Je kan het zien als je een 8-bit psd opslaat. Dat gaat veel sneller dan een 16-bit psd-bestand. Photoshop CC slaat een psd op in 16-bit.

Het verschil

En dat is het verschil! De jpg mag dan wel 8-bit zijn (dan ben je eigenlijk al de sjaak), maar het opgeslagen werkbestand van Elements is ook 8-bit. En als je daar later op terugvalt, kom je die beperking weer gewoon tegen.

Dat maakt Photoshop Elements het kleinere broertje van Photoshop CC. Je kan er nagenoeg alles mee, maar functionaliteit is beperkt tot 8-bit.
Het Raw-bestand uit de camera is 16-bit ->
Opening in de Raw Converter is 16-bit ->
Opening in Photoshop Elements is nog steeds 16-bit, maar veel functionaliteit (niet alle) is beperkt tot 8-bit en opslaan in psd maakt een 8-bit bestand. En poef -> daar zit beeldverlies dat je nooit meer terugkrijgt.

En dat is de catch! Die beperking vind ik nog wel veel belangrijker dan een 8-bit jpg waar iedereen mee te maken heeft. Het verklaart waarom Photoshop Elements maar eentiende van de prijs van Photoshop kost. Elements is daardoor meer bedoeld voor de bewerkende hobbyïst voor wie de eisen lager liggen.

Maar als je jezelf serieus wilt nemen, neem je Photoshop CC met all-round 16-bit mogelijkheden.

Wilt u meer weten over fotografie? Volg dan eens een workshop!!