Ik zit nu met een zwaar hart achter de laptop en kijk naar een blank scherm. Ik zou iets over onze kat Joppe willen schrijven, maar het is geen fotografie en dat wil ik normaal wel. Ik maak nu een halve uitzondering. Gewoon, omdat het kan. Een eerbetoon. Een In Memoriam. Joppe is op 10 augustus 2017 ingeslapen op de rijke leeftijd van 19 jaar en 4 maanden. Ik heb zijn laatste week in ons midden wel uitvoerig gedocumenteerd op Facebook en elke adem gefotografeerd. Dus ergens is het wel dierenfotografie; fotografie van een huisdier op een moment dat het nog kan, van mijzelf en voor mijzelf en mijn vriendin Marie-Louise. Is het niet ironisch dat ik mijn eigen product dierenfotografie nu voor mijzelf moet inzetten om ons  geliefde huisdier vast te leggen in de laatste levensfase? Lees die laatste levensfase hier!

Verder weet ik op dit moment niet zoveel te schrijven over Joppe en ik besluit mijn gedachtenstroom te pipen naar mijn vingers en die het werk te laten doen. Ik voel wel een zwaar hart en een twijfel waar deze blog heen gaat. Teruglezend klinkt het allemaal erg zwaar, maar dat is het niet. Ons Joppe heeft een mooi leven gehad, met aandacht en liefde, van ons en van hem. Dat kan niemand ons afpakken!

Joppe was geboren op 9 april 1998. Ja, hij kwam nog uit de 20e eeuw. Bij de jaarlijkse controle (2015? Ik weet het niet eens meer) vroeg de dierenarts ooit of wij wel zeker wisten dat hij in 1998 was geboren, want zijn conditie was die van een 8-jarige. Ja, zijn paspoort zegt echt 9 april 1998 als geboortedatum.

We weten niet precies hoe zijn eerste jaren eruit zagen. Voor zover ik heb begrepen werd Joppe rond 2004 uit het asiel gehaald door de ouders van Marie Louise. We denken wel dat hij te vroeg van de moeder was weggehaald: Joppe had een sterke drang om te likken en te lebberen, en dan is dat gedrag mogelijk. Zo gauw hij je ‘s ochtends zag, dook hij op je blote enkels en lebberde hij die kletsnat. Daar hield hij pas mee op als je hem eten gaf, want ja, likken van de enkel of de moedertepel… als het maar voeding gaf. Ook handen en armen waren soms niet veilig. Ja, ik vond dat doorgaans niet fijn. Het was vaak koud en het was ook wel wat vies, maar ik heb hem dat nooit kunnen afleren. Dan ga je je maar wassen en douchen, nadat hij eten had gehad.

In november 2012 kwam Joppe bij Marie-Louise. Joppe bleek een happertje, een bijtertje en een krabbertje. We vermoeden daarom dat er ooit iets was gebeurd waardoor hij mensen op afstand hield. Oh, je mocht wel in de buurt komen, maar alsjeblieft geen gekke dingen graag, en ook niet overal aanzitten want dan was het beng met de nagels. Tja.

Niettemin ontwikkelde Joppe zich vanaf 2012 tot een aanhankelijke knuffelkat. Hij kwam naast ons op de bank liggen, lag vaker op schoot, we mochten hem ook meer aaien op eerder verboden plaatsen, passeerde ons pijlsnel op de trap naar boven, passeerde ons pijlsnel op de trap naar beneden, gaf soms een mmmrauww-geluid (“Hoi!!”) als ie weer werd binnen gelaten, en rolde altijd de trap af als we weer thuiskwamen. Hij sliep uit zichzelf altijd boven op een klein ongebruikt kamertje als wij weg waren. Hij genoot van onze aanwezigheid, en wij van de zijne.

Soms had hij vreemd of beter, ongewenst gedrag. Hij kwam dan ‘s nachts over bed stampen, liep over ons heen en drukte zijn snorharen in ons gezicht. Elk uur of zo. Dat was niet fijn. Soms zat hij je in het donker aan te kijken en dan zag je een soort Batman-silhouet met puntoren je gefixeerd aanstaren. Dat was ook wel bizar. Uiteindelijk werd besloten dat Joppe ‘s nachts maar naar beneden moest en de deur dicht. Ga daar maar slapen. ‘s Ochtends stond hij dan achter de deur je op te wachten en dook dan op je enkels. In de keuken wilde hij wel eens pal achter je voeten gaan zitten. Niet handig als je met pannen en kokend water bezig bent.

Ouderdomskwaaltjes

En toen werd hij langzaam zieker. Kwaaltjes. Nierproblemen. Daar kreeg hij medicijnen en een nierdieet voor. Hoge bloeddruk. Kreeg hij ook medicijnen voor. Schildklier ging wat in de overdrive. Medicijnen. Maar ja, hij was ook al zeker 16 jaar, misschien al 17 jaar. Kwaaltjes komen met de leeftijd. Hij werd ook magerder. In 2011 was Joppe een weldoorvoede kater, hij werd een… ja een gratenkast. Een gratenkat bedenk ik nu.

Begin 2017 zeiden Marie-Louise en ik al dat we maar moesten afwachten of Joppe de eerstvolgende Kerst zou halen. In april 2017, rond zijn 19e verjaardag, zat er echter een frisse heldere, maar vermagerde kat op schoot.

In stilte besloot ik wat meer foto’s van hem te maken, nu het nog kon. Per slot is dierenfotografie ook een product van mij, dus ik moest ook Joppe vereeuwigen. Elke weekend wanneer ik in Purmerend was, ging hij op de foto. Dat patroon moet Joppe gemerkt hebben: op een gegeven moment leek hij bewust weg te draaien als ik weer eens met die camera en flitser aan kwam zetten. Zo’n flitser is nu eenmaal fel, en katten hebben een reflecterende laag in de ogen zodat ze ‘s nachts ook goed kunnen zien. Zo’n flitser is dan echt heel fel. Daar hield ik meer en meer rekening mee, en ging de flits meer bouncen naar het plafond.

Lente 2017. Joppe is nog steeds vitaal. Eet. Drinkt. Gaat naar buiten, en vaak via het klapraam. Geeft soms een lel aan de buurtkatten die in de tuin te dichtbij komen. Sommige van die buurtkatten tolereert hij; hij lijkt een vriendschap te hebben met een zwartwit katje. Daarentegen gaat het niet goed tussen hem en een rode kat. Lellen en krijsen. Voor zijn 19 jaar is Joppe bijzonder vitaal en lijkt onsterfelijk.

In juli 2017 wordt Joppe wel erg mager. Zijn buik valt in en het ruggetje is nu wel erg nadrukkelijk voelbaar. Voelt niet zo fijn en misschien doet het wel pijn, dat geaai over die graat. Ik aai nu meer langs de flanken. Dat vind hij fijn en laat het toe. Ik besteed steeds meer aandacht aan de foto’s; sommige zijn niet toonbaar en blijven intern. Marie Louise en ik monkelen dat augustus wel eens “de” maand zou kunnen zijn. Het is eigenlijk meer mijn gedachte. Augustus is in mijn beleving een kwetsbare maand. Moortje stierf in augustus 1973, Didas stierf op 3 augustus 1985, mijn opa stierf eind augustus 1986, mijn vader stierf 15 augustus 1998, dus die maand speelde elk jaar al in mijn hoofd. Joppe is fysiek inmiddels een schim van wat hij ooit was, maar scherp als een mes. Geen dementie en geestelijke aftakeling. Oh nee.

2 augustus

Marie-Louise gaat met Joppe voor een checkup naar de dierenarts. Ik krijg in Utrecht een naar telefoontje. Het gaat niet goed met Joppe. Hij ademt nogal hevig en op de röntgenfoto zijn zijn longen niet zichtbaar. Dat betekent dat er water om en in zijn longen zit. Waarom is niet duidelijk. Kan een tumor zijn. Ziet er niet goed uit. Advies is om Joppe te laten inslapen, maar dat is te snel. Er worden vochtafdrijvers meegegeven, die hopelijk het vocht om de longen verminderen en Joppe wat ademruimte geven. Ik besluit naar Purmerend te gaan. Uiteindelijk blijf ik daar 9 dagen. Oppassen, eten geven, zorgen en verzorgen, en ondertussen foto’s nemen en schrijven. Ik heb mijn laptop en alles meegenomen.

Joppe gaat dan zijn laatste week in, maar dat weten we dan nog niet. Lees hier de verslagen zoals ik op die Facebook schreef, of klik op de tuinfoto.

Nu ben ik, na 1322 woorden (Ja, het is een longread maar kudo’s als je zover bent gekomen!) aan het eind van deze blog gekomen. Ik kan alleen maar zeggen: als je een huisdier hebt waar je van houdt, leg dat dan vast! Een fotografisch aandenken is een schat! Ik kijk naar de foto’s, gemaakt op een moment dat het nog kon, ik zie zijn gedrag, uitdrukkingen, pose houding en denk “ja, dat is hem. Zo was hij!” En dan ben ik zo blij dat ik dit gedaan heb, want nu kan het niet meer. Die tijd is voorbij en komt nooit meer terug. En dan heb ik gelukkig nog de foto’s!