Joehoe, het is herfst!! Nou ja, kan ik dat zo zeggen? De herfst associeer ik altijd met verval, met afsterven, met klaarmaken voor de winter, en het begin van een langere rustperiode. Als het daarom gaat is de herfst niet mijn favoriete seizoen. Al dat bruin, al die blaadjes, die wind… niet mijn ding. Tegelijk is de herfst van een ongeëvenaarde schoonheid die alle andere bezwaren opzij zet. Schoonheid is natuurlijk een subjectief begrip, en toegegeven, de lente en de zomer kunnen er ook wat van. Ontluikend leven, de frisheid van de kleuren, de warmte en lange dagen hebben toch wel een fijne invloed op mij. Maar de herfst is fotografisch ontegenzeglijk van een betoverende schoonheid, voor wie het wil zien natuurlijk. En, in principe is alles fotografeerbaar. Echt alles. Daarom een aantal tips om met de camera de herfst door te komen.
1. Neem altijd je camera mee
Jeuj, meteen maar even een open deur intrappen. Ja, echt altijd! Je weet nooit wat er voor je neus gebeurt. Zelf heb ik mijn camera altijd onder handbereik. Tamelijk onzichtbaar in de fototas dat wel, want de lafaard die ik ben wil niet meer altijd zichtbaar met dure camera rondstappen na een beroving in 2013. Maar de camera is altijd onder handbereik.
2. Bereid je voor
Als je een bepaald gewenst beeld in gedachten hebt (zoals “ik wil vandaag spinnen en spinnenwebben fotograferen”) kun je natuurlijk van te voren al een locatie uitkiezen en verkennen, of terugkeren naar een eerder bezochte en bekende locatie. Van een eerdere bezochte locatie weet je natuurlijk hoe de situatie ter plaatse is, je weet de weg, en je weet vaak waar iets terug te vinden is.
3. Anticipeer
Je kan natuurlijk ook op onbekende situaties anticiperen en je daarop voorbereiden. Dat is ook de reden dat ik de weersverwachting voor de komende drie dagen volg, zodat ik weet wat er komen gaat. Op 28 oktober 2013 kwam er een grote najaarsstorm. Ik wist dat die eraan kwam, en tijdens die storm zat ik in de bus van Purmerend naar Amsterdam Centraal. De wind gierde met windkracht 11 om de bus, het Noord-Hollands kanaal had schuimkoppen, en de bus reed daar vlak langs. Juist vanwege die situatie posteerde ik mijn voorin om maximaal zicht te hebben op de weg.
Daar kwamen dit stormachtige beeld uit. Niet geschikt voor verkoop, en ja je kan er eigenlijk niet zo veel mee (ik heb er verder ook niet zoveel mee gedaan), maar hij geeft wel een gevoel dat het niet zo fijn was op de weg. De bus lag niet stabiel door de wind, het verkeer maakte ook wat schuivers en het kanaal lag er vlak langs (ja ja, er was een vangrail okee, dus een plons in het kanaal was onwaarschijnlijk), en ik zat paraat voor misschien wat leuke plaatjes. De camera was in standby-mode in de tas, en onder handbereik. Andere foto’s uit deze serie lieten vooral heel veel regen op de ramen zien.
Die storm was natuurlijk een exces, hoewel 2013 zelfs drie najaarsstormen had en een bijnastorm. Meestal is de herfst een kabbelend gebeuren. Eerst is het nazomer, vanaf zeg 15 september zet de herfst wat meer door en vanaf oktober gaan de bomen en bossen verkleuren. Dat levert mooie platen op.
Hier ging ik bewust naar deze vijver wegens het water en de bladkleur: ik wist waar iets te halen was… en ik ging het halen.
4. Trek geschikte kleding aan!
Neem regenkleding mee en doe dichte schoenen aan, want je zal meer te maken krijgen met regen, regenplassen en wind. Maar ook als het weerbericht mooi weer voorspelt, trek dan iets rustigs aan. Wees niet loud! Ik heb het al een paar keer meegemaakt dat ik met een rode broek (die had ik toevallig aan) op jacht was naar vlinders en libellen, en ze zagen mij al van ver aankomen. Die jacht mislukte dus faliekant. Met een groene broek blijven ze langer zitten.
5. Neem het liefst een polarisatiefilter mee
Eigenlijk moet je die altijd bij je hebben, en waarom heb ik hier beschreven. Een polarisatiefilter versterkt echter ook de kleuren. Bruin en rood worden diepbruin en dieprood, het eventueel blauw van de lucht wordt blauwer of donkerder, en wolken worden witter. Maar bezit je geen polarisatiefilter, dan kan je de kleuren ook achteraf flink oppeppen zoals ik hier gedaan heb.
Niet dat ik de kleuren heb vervalst. Nee, de linkerboom was ook echt bruingeel, maar ik heb het wat dieper gemaakt, net als het blauw van de hemel. Bruinrood en blauw staan tegenover elkaar en contrasteren fijn.
6. Neem een statief en grijsfilter mee
Die twee voeg ik even samen, want je gebruikt ze vaak ook samen. Een grijsfilter vermindert de lichtinval zodat de camera denkt dat het donker(der) is. Tenzij je de sluitertijd echt vastgezet hebt, zal die langer worden, zodat vloeiende bewegingen zoals water zachter worden. Een voorbeeld van een zachter wateroppervlak vind je hier.
Maar als de sluitertijd langer is heb je wel een statief nodig om bewegingsonscherpte te voorkomen. Vind je een statief te veel gesleep, gebruik dan een stabiele ondergrond in de buurt, zoals een muurtje, of de ondergrond.
Ik heb zelden een statief bij me. Ik vind dat te veel gesleep en je valt daarmee te veel op. Voor deze foto maakte ik gebruik van het bruggetje waar ik op stond. Ik legde de camera stabiel aan de rand van de brug en kadreerde het beeld.
7. Neem een macro-objectief mee
Een macro-objectief heb je nodig om kleine objecten goed vast te leggen. In de natuur zijn veel kleine objecten aanwezig en het duurt vaak een tijdje voordat kleine dingen je gaat opvallen. Beestjes gaan kruipen, insecten vliegen af en aan, en hé, waren die bloemen er zonet ook al? Je kijkt met je ogen, maar je ziet met je hersenen. Neem dus ook geduld mee! Als je de omgeving op je in laat werken, gaan de kleine dingen opvallen.
In de herfst heb je veel paddenstoelen. Geef het maar toe. Iedereen vindt ze leuk en je heb er vast al wel wat gefotografeerd. Dan heb je meestal wel een macro-objectief nodig. Deze foto heb ik genomen terwijl op mijn buik in het gras lag.
Als ik op stap ben heb ik deze spullen standaard mee. Ga ik nu door mijn fototas heen zie ik:
1. een camera (duh!)
2. een polarisatiefilter
3. een grijsfilter
4. een 50 mm objectief
5. reservebatterijen
6. een macro-objectief, en dat neem ik apart mee want hij past niet in de tas haha. 🙂
7. en een vuilniszak om in de modder op te kunnen knielen.
Zo kom ik wel de dag door.
Ennn…
8. Neem vooral passie mee en een goed oog
Ja, je moet er wat voor over hebben. Bereid je in elk geval goed voor. Het kan wel eens regenen. Het kan wel eens koud zijn. Neem dus warme kleding en dichte schoenen mee. Het is geen zomer meer, dus zomaar even naar buiten rennen met een camera is er niet meer bij. Succes!
Wil je meer weten?
Volg dan mijn online cursus basisfotografie. Je leert dan in twee uur om mooiere foto’s te maken, en je verdient de bewondering van jouw vrienden en kennissen. 👀 👍
TIP: download deze PDF in de zijbalk en zoek de kortingscode van 10% voor deze cursus.