In mijn werk ontmoet ik nogal eens onbekendheid met Raw en de voordelen van Raw. Soms drop ik tijdens een shoot wel eens het begrip en dan ontmoet ik glazige ogen. Veel mensen weten gewoon niet wat een Raw-bestand is en wat je ermee kan doen.
Een Raw-bestand is precies wat het woord zegt: het is het ruwe beeldbestand waarin alle onbewerkte data zit opgeslagen. Niets meer en niets minder. Je vertelt de camera feitelijk: sla alles onbewerkt op en blijf er verder met je handen van af, want ik doe de nabewerking. Stel je camera zo in en je krijgt een Raw-bestand door de camera afgeleverd.
Een Raw is ook veel groter dan een standaardfoto. Een fotootje in het meest gebruikte formaat, jpeg, omvat misschien een paar honderd kB (kilobyte) of als dat wat groter is, 4-6 megabyte en dat is het dan. Een Raw-bestand is enkele tientallen megabyte groot omdat daar alle informatie in zit.
Disclaimer:
ik verwacht ook niet dat klanten weten wat een Raw is. Ze hoeven gewoon niet te weten wat er onder de motorkap gebeurt, net zoals ik niet weet wat er in hun werk allemaal passeert. Maar ik merk wel de argeloosheid en het voorbehoud dat het plaatje dat uit de camera floept het definitieve werk is waaraan niet meer gesleuteld kan worden. Leg ik in zo’n geval de Raw en de voordelen van Raw uit… dan krijg ik vaak glazige ogen.
Bronbestand
Je kan een Raw-bestand gewoon vergelijken met de oude negatief. Voordat er een papieren print op tafel ligt, moet de film in de donkere kamer eerst ontwikkeld en gefixeerd worden. Dat levert een strip negatieven op. Na het spoelen en drogen gaat die ontwikkelde film in een projector die fotopapier belicht, zodat er een afdruk in positief ontstaat. Papier gaat weer in een chemiebad om het beeld te ontwikkelen, dan spoelen, fixeren, spoelen en drogen en pas dan ben je klaar. Veel chemicaliën en veel werk, maar ook leuk om te doen. Een Raw-bestand is het digitale equivalent. Je hebt een Raw-bestand en dat moet bewerkt worden voor je iets hebt. Gewoon aan tafel, op de computer.
Als het nog niet duidelijk was: Raw is het bronbestand! Uit dat Raw-bestand maak je vervolgens een definitieve foto. Een Raw-bestand is dus ook helemaal geen foto: je kan hem ook niet zomaar bekijken, printen en vasthouden. Je moet er iets mee doen.
Voordelen van Raw
Ter vergelijking heb ik van een en dezelfde Raw een onbewerkte en bewerkte versie naast elkaar klaar gezet. Precies dezelfde opname van het water van de Nedereindse Plassen in Nieuwegein. Schuif de slider heen en weer voor het verschil. Je ziet dat een Raw allerlei verborgen informatie bevat, die je in eerste instantie niet per se hoeft te zien, maar die wel aanwezig is en zichtbaar gemaakt kan worden. Dat kan met een jpeg niet!
En daarom is een Raw zo belangrijk. Een Raw is je bronbestand, het is je negatief dat je moet koesteren en bewaren. In de Raw zit alle informatie van de foto, zodat je eventueel een herbewerking kan uitvoeren als je niet (meer) tevreden bent over een gemaakte bewerking. Met een jpeg kan dat niet: een jpeg is een resultaat van een bewerking dat ontdaan is van overbodige beeldinformatie. En wat niet meer aanwezig is…. nou, dat is verloren.
Raw dus.
Afstaan van Raw?
Nu zijn er wel eens mensen die naast de gewone levering van de bewerkingen, de jpegs dus, ook vragen om de Raw-bestanden. Dat is altijd een punt van discussie. Ik weet dat er fotografen zijn die daar wel eens in meegaan – het is geen verbod -, maar zelf doe ik dat nooit. Dit staat zelfs in mijn voorwaarden.
Ik geef nooit Raw-bestanden af, juist vanwege de uniciteit. Van een Raw-bestand bestaat maar een exemplaar (afgezien natuurlijk van een persoonlijke kopie natuurlijk), die is uit mijn camera gekomen omdat ik op de sluiterknop had gedrukt. Dat maakt de Raw ook mijn eigendom. Het is mijn digitale negatief, die uit mijn camera is gekomen, met mijn compositie. De Auteurswet geeft mij het eigendomsrecht op mijn werk…. en dan ga ik die bestanden niet afgeven omdat een ander daarom vraagt.
En ik adviseer je om precies hetzelfde te doen. Mijn en dijn. Jouw werk is jouw werk en een ander hoeft, behalve de bestelling, die niet te krijgen.
Wil je meer weten?
Volg dan mijn online cursus basisfotografie. Je leert dan in twee uur om mooiere foto’s te maken, en je verdient de bewondering van jouw vrienden en kennissen. 👀 👍
TIP: download deze PDF in de zijbalk en zoek de kortingscode van 10% voor deze cursus.
