Ik ben dol op fotografie, en ik ben dol op geschiedenis. Tijdens mijn research naar fotografie en de oorsprong van de fotografie stuitte ik op de oudst bewaarde foto die ooit gemaakt is. Deze foto is gemaakt in 1825 door Joseph Nicéphore Niépce. De afbeelding toont een 17e eeuwse Vlaamse ets van een jongen die een paard aan het mennen is. De foto – Niépce noemde zijn proces heliografie (schrijven met de zon) – werd in 2002 ontdekt. De nationale bibliotheek van Frankrijk kocht de foto aan voor de lieve som van 450.000 euro.
Uitvinder
Niépce wordt beschouwd als een van de uitvinders van de fotografie. Hij moet die titel delen, want hij was namelijk niet de enige die in het begin van de 19e eeuw probeerde beeld blijvend vast te leggen op lichtgevoelig materiaal. Een landgenoot van hem, de Fransman Louis Daguerre, was in Parijs ook al bezig met een eigen onderzoek, en de Brit William Talbot was in Engeland ook al aan de slag. De wereld was er blijkbaar klaar voor, en allemaal waren ze in de race om de eerste te zijn.
Niépce dus ook, en hij probeerde al sinds 1793 om beeld met licht vast te leggen. Dat lukte wonderwel goed. Hij ontdekte Syrisch asfalt (zie kader) als bruikbaar lichtgevoelige stof. Hij had wel het probleem dat het beeld niet houdbaar was. Het beeld was niet gefixeerd. Je hebt nu eenmaal licht nodig om het gemaakte beeld te kunnen bekijken (in het donker zie je nu eenmaal niets), maar door datzelfde licht ging het beeld weer verloren. Pas rond 1825 slaagde Niépce er in om een beeld te fixeren en dat leverde uiteindelijk dit beeld op dat iedereen wel eens heeft gezien.
Uitzicht vanuit het raam in Le Gras
Deze foto is dus van een jaar later en heet La cour du domaine du Gras (Uitzicht vanuit het raam in Le Gras). Niépce maakte de foto vanuit het zolderraam in Saint-Loup-de-Varennes waar hij woonde. Te zien is het dak en wat platteland, genaamd Le gras. Je moet wel goed kijken om een en ander te kunnen onderscheiden. Ik dacht zelfs dat er iemand in beeld staat. De belichtingstijd van enkele uren maakt dat onwaarschijnlijk. Het is schaduwwerking.
Niépce vond dit al genoeg. Hij toog naar Engeland en toonde deze foto aan de plantkundige Francis Bauer. Die adviseerde hem om de foto aan de Royal Society, de Britse Academie voor Wetenschappen, voor te leggen….. maar die was niet echt geïnteresseerd. Dat heb je wel vaker met revolutionaire nieuwe technieken. Die komen minder goed aan bij oudere gevestigde instituties. Niépce ging terug naar Frankrijk en liet deze foto achter bij Bauer. Na flink wat omzwervingen is de foto nu in het bezit van de Universiteit van Texas.
Overlijden
Niépce overleed op 5 juli 1833 op 68-jarige leeftijd en heeft de verdere ontwikkeling van de fotografie niet mee kunnen maken. Er stond echt nogal wat te gebeuren in de komende decennia. Als snel werden nieuwe technieken en procedés ontwikkeld, belichtingstijden werden dramatisch verkort zodat ook portretten en persfotografie mogelijk werden. Foto’s werden scherper, en aan het eind van de 19e eeuw, in 1888, bracht de Eastman Dry Plate Company onder de naam Kodak de eerste amateurcamera met rolfilm op de markt. “You press the button, we do the rest!”
Maar die eerste foto uit 1825.
Ik vind het prachtig!
Syrisch asfalt
Ook wel bekend als bitumen. Het is een natuurlijk voorkomend asfalt, en een lichtgevoelig materiaal dat verhardt onder invloed van licht. Niépce gebruikte het spul op een tinnen ondergrond waarop hij bovenstaande ets legde. Het licht drong door het lichte papier heen, en verhardde direct daaronder de bitumen. De rest kon daarna worden weggespoeld. Resultaat was een drukplaat die op een drukpers kon worden aangebracht. Belichtingstijd wordt geschat op 8 tot 10 uur.
Vind ik dit een foto? Echt wel.
Wikipedia: Fotografie is het met behulp van licht en andere vormen van straling vastleggen van afbeeldingen van voorwerpen en verschijnselen op radiatie- of stralingsgevoelig materiaal.
Dus ja. Dit is een foto.
Wil je meer weten?
Volg dan mijn online cursus basisfotografie. Je leert dan in twee uur om mooiere foto’s te maken, en je verdient de bewondering van jouw vrienden en kennissen. 👀 👍
TIP: download deze PDF in de zijbalk en zoek de kortingscode van 10% voor deze cursus.
